عیسی سه سال را صرف سفر و تدریس کرد. تعالیم عیسی تمامی عرصههای زندگی و تجربیات بشر را تحت تأثیر قرار داد. بدون تردید پرداختن به تمامی تعالیم در این مقاله کوتاه و یا حتی تشریح تنها یکی از این تعالیم نیز در قالب چنین نوشتاری میسر نیست.
از این رو در ادامه قصد داریم تا نگاهی گذرا و اجمالی به برخی از تعالیم عیسی مسیح بیندازیم و شما را تشویق نماییم تا برای درک بهتر این تعالیم و نیز خواندن تعالیم بیشتر، تأملی در کتاب مقدس داشته باشید.
عیسی مسیح ۲۰۰۰ سال پیش حدود سه سال را صرف سفر در اطراف خاورمیانه کرد و به مردم در مورد خدا آموزش داد و از آنها خواست تا شیوه زندگی خود را اصلاح کنند. او این کار را حدود ۳۰ سالگی شروع کرد.
او در کنیسهها (محل عبادت یهودیان)، خانههای مردم و در فضای باز صحبت میکرد. حتی در یک مورد او از درون یک قایق لنگر انداخته در ساحل تعلیم میداد. او با یک گروه برگزیده متشکل از ۱۲ نفر پیرو نزدیک به نام حواریون (شاگردان) سفر میکرد، اما بسیاری دیگر نیز همیشه همراه او بودند.
گاهی اوقات با افراد یا خانوادهها صحبت میکرد، اما در موقعیتهای دیگر هزاران نفر برای گوش دادن به سخنان و تعالیم عیسی گرد میآمدند.
تعالیم عیسی بر تمام زمینههای زندگی و تجربه بشر تأثیر گذاشت. مخاطبان او اغلب مردم روستایی بیسواد بودند، بنابراین او از مثالهایی استفاده میکرد که برای آنها معنا و مفهوم داشت. بنابراین، هنگامی که گزارشهای شاهدان عینی از زندگی او را که در کتابهای متی، مرقس، لوقا و یوحنا ثبت شده میخوانیم، اغلب به کشاورزی و ماهیگیری اشاره میشود؛ عیسی اغلب از مَثَلها یا داستانها استفاده میکرد تا هدف خود را نشان دهد.
موعظه سر کوه – یک بیانیه مسیحی
یکی از مشهورترین تعالیم عیسی موعظه سر کوه است که در اناجیل متی و لوقا آمده است. این موعظه مشابه بیانیه چگونگی زندگی مسیحی است.
عیسی در دامنه تپهای مشرف به دریای جلیل، نزدیک محل زندگی خود در شهر کفرناحوم صحبت میکرد. خطبه با خوشا بحال ها آغاز میشود، مجموعهای از بیانات که خطاب به شاگردانش است. هر خوشا بحالی، راههایی را بیان میکند که در آن مردم برکت مییابند، یا آرامشی عمیق و شادی درونی پیدا میکنند.
خوشابحالها برای هر کسی که از او پیروی میکند همچون یک قانون اخلاقی یا استاندارد است. آنها ضد فرهنگی هستند – در جهتی مخالف با روشی که جهان معمولاً فکر میکند، حرکت میکنند.
یک مثال این است: «خوشا به حال حلیمان، زیرا آنان زمین را به میراث خواهند برد» (متی ۵: ۵) به عبارت دیگر، این افراد فروتن که کمتر به خود فکر میکنند، وارث زمین خواهند بود، نه قدرتمندان. دو نفر دیگر «خوشا به حال ماتمیان، زیرا آنان تسلی خواهند یافت.» (متی ۵: ۴) و «خوشا به حال صلحجویان، زیرا آنان فرزندان خدا خوانده خواهند شد». (متی ۵: ۹)
بقیه خطبه گسترده است. عیسی در مورد پرهیز از خشم و تشویق مردم به حل و فصل سریع اختلافات آموزش میدهد. او از شهوت، طلاق و زندگی پاک میگوید. او مردم را تشویق میکند که در صورت ظلم، تلافی نکنند.
او در یک بیانیه فوقالعاده از مردم میخواهد که دشمنان خود را دوست داشته باشند و برای کسانی که آنها را آزار میدهند دعا کنند. او به مردم درباره نگرش نادرست نسبت به پول هشدار میدهد. در مورد نگرانی توصیه میکند و به آنها میگوید از دیگران انتقاد نکنند.
عیسی میدانست که رهبران مذهبی در میان مخاطبان او هستند، بنابراین برخی از سخنان او متوجه آنها و ریاکاری آنها بود. وی گفت: مردم به جای اینکه سخاوتمندی خود را به نمایش بگذارند، باید با احتیاط به افراد نیازمند کمک کنند.
عیسی به آنها گفت که به آرامی و در خلوت دعا بخوانند نه با صدای بلند در جمع. در اینجا است که عیسی آنچه را که به عنوان دعای خداوند (دعای ربانی) شناخته شده است آموزش میدهد. موعظه او با تشویق مردم به جستجوی خدا و بنا نمودن زندگی خود بر پایههای محکم، یا به بیانی دیگر، به اجرا درآوردن سخنانش، به پایان میرسد.
مَثَلهای عیسی
مَثَلها مجموعهای از داستانها بودند، نه رویدادهای واقعی. آنها راهی بهیادماندنی برای نشان دادن یک نکته بودند. عیسی حدود ۴۰ مَثَل گفت.
مَثَلهای عیسی در اناجیل متی، مرقس و لوقا ثبت شدهاند. برخی از مَثَلها به طور مشترک در هر سه انجیل وجود دارند و برخیها نیز تنها در یکی از اناجیل. برخی از آنها بسیار معروف شدهاند، مانند سامری نیکو و پسر گمشده (پسر ولخرج).
گاهی اوقات عیسی در پاسخ به اشخاصی که قصد داشتند تا با سؤال کردن او را بیازمایند، مَثَلی میگفت. آنهایی که گوش میدادند میبایست برای درک معنای مَثَل بر روی آن تأمل میکردند، اما برای همه قابل درک نبود؛ بلکه برای افرادی که مخاطب آن مَثَل بودند قابل درک بود.
این همان چیزی است که در داستان سامری نیکو اتفاق افتاد؛ آن هنگام که عیسی توسط یک خبره حقوقی یهودی مورد پرسش قرار گرفت و قوم سامری مورد تحقیر یهودیان قرار گرفتند؛ اما عیسی به جای یهودیان مذهبی، یک سامری را قهرمان داستان میکند. نکته این است که مردم باید همسایگان خود را با هر فرهنگ و پیشینهای که باشند دوست داشته باشند و به آنها کمک کنند.
پسر گمشده (پسر ولخرج) داستان مردی (جوانی) است که در زمانِ حیاتِ پدرش ارثش را طلب میکند و سپس آن را هدر میدهد. پس از مدتی تقریباً فقیر میشود، و به این امید که حداقل بتواند شغلی پیدا کند مجدد به خانه پدری (خانوادگیاش) روی میآوَرَد؛ اما پدرش غرق در عشق پسرش میشود و برای استقبال از او در خانه جشنی ترتیب میدهد. این نمونهای از محبت خدا به کسانی است که او را ترک میکنند و اینکه چگونه پس از بازگشت از آنها استقبال میکند.
مَثَلهای دیگر موضوعاتی مانند بازگشت عیسی در زمانهای آخر را پوشش میدهند. ارزشهای خدا؛ شکرگزاری؛ خدمت و اطاعت؛ ثروت و فروتنی
تعلیم از طریق معجزات
عیسی در طول سفر و تعالیمش بیش از ۳۰ معجزه انجام داد – کارهایی که از نظر بشری امکانپذیر نیست. مثلاً یک نابینا را شفا داد؛ افراد مبتلا به بیماریهایی مانند جذام؛ یک مرد فلج و یک زن با خونریزی مداوم. او همچنین سه نفر را پس از مرگشان زنده کرد.
در موارد دیگر، او طوفان را آرام کرد، آب را به شراب تبدیل کرد و از سطح دریاچه عبور کرد. عیسی اغلب از این وقایع معجزهآسا به عنوان لحظاتی برای تعلیم در مورد خدا استفاده میکرد.
تعلیم عیسی درباره مرگ و رستاخیزش
عیسی میدانست که تعالیمش باعث میگردد تا نزد برخی از رهبران مذهبی محبوبیت نداشته باشد و در نهایت، این امر منجر به مرگ او میشود.
او به نزدیکترین پیروان خود، حواریون، گفت که قرار است چه اتفاقی بیفتد. اما آنها همیشه آن را درک نمیکردند. در انجیل لوقا آمده است: «میباید که پسر انسان (نامی که عیسی درباره خود به کار میبُرد) رنج بسیار کِشد و مشایخ و سران کاهنان و علمای دین ردش کنند و کشته شود و در روز سوّم برخیزد.» (لوقا ۹: ۲۲ ) کتاب متی میگوید که یکی از نزدیکترین شاگردانش یعنی پطرس، خشمگین شد و گفت که نباید این اتفاق بیفتد. در این مرحله، حتی پطرس نیز اهمیت آنچه را که اتفاق خواهد افتاد، درک نکرد.
تعالیم عیسی درباره آینده
در آخرین روزهای قبل از مصلوب شدن، عیسی به پیروان خود در مورد زمانهای پیش رو هشدار داد. او از جنگها و خبر جنگها گفت، از زلزله و سایر حوادث فاجعهبار. برای مثال، وی نابودی اورشلیم را پیشگویی کرد (که حدود ۴۰ سال پس از مرگ زمینی او اتفاق افتاد). او به شاگردان گفت که با آزار و اذیت روبرو خواهند شد و برخی به خاطر او اعدام خواهند شد.
عیسی پس از رستاخیز نیز به تعلیم شاگردان و دیگران ادامه داد. کتاب اعمال رسولان شامل پیام نهایی او به آنها در مورد روح القدس و مأموریت آینده آنها است: «امّا چون روحالقدس بر شما آید، قدرت خواهید یافت و شاهدان من خواهید بود، در اورشلیم و تمامی یهودیه و سامِرِه و تا دورترین نقاط جهان.» (اعمال رسولان ۱: ۸)