کتاب مقدس از خمیرمایه (leaven) یا مخمر در چندین زمینه یاد می‌کند. در برخی زمینه ها، اشاره به خمیرمایه آشکارا تحت اللفظی است، در زمینه های دیگر، خمیرمایه معانی نمادین به خود می گیرد.
خمیرمایه باعث ورآمدن خمیر می‌شود، اما این روند به زمان نیاز دارد. بنی‌اسرائیل وقتی خداوند آنها را از اسارت در مصر آزاد کرد، فرصتی نداشتند، بنابراین با عجله خود نان مسطح (فطیر) پختند و خوردند: «آنان با خمیری که از مصر با خود برداشته بودند گِرده‌نان‌های بی‌خمیرمایه پختند. خمیر ایشان بدون خمیرمایه بود، زیرا از مصر رانده شده بودند. آنها نمی‌توانستند درنگ کنند یا برای خود توشۀ راه تدارک بینند.» (خروج ۱۲: ۳۹).
معانی خمیرمایه در عهد عتیق
برای بزرگداشت رهایی بنی‌اسرائیل از مصر، خداوند به آنها دستور داد که پس از روز عید پسح (چهاردهمین روز از ماه اول در تقویم یهودیان) یک هفته عید را جشن بگیرند. به این جشن «عید فطیر» می‌گفتند. در آن زمان به بنی‌اسرائیل دستور داده شد که تمام خمیرمایه را از خانه‌های خود بردارند و نان حاوی خمیرمایه نخورند (خروج ۱۲: ۱۵؛ ۱۳: ۶-۷).
در جایی دیگر از شریعت موسی، خمیرمایه معرفِ گناه یا فساد است. شریعت قدیم کردنِ هدایای غلاتی (هدایایی که با آرد تهیه می‌شوند) را که حاوی خمیر مایع بود را منع می‌کرد (لاویان ۲: ۱۱). در واقع در هیچ قربانی اجازه نمی‌دادند که مخمری در قربانگاه سوزانده شود. قربانی غلات برای هارون و پسرانش (کاهنان) نیز نباید حاوی خمیرمایه می‌بود و بایست در مکان مقدس خورده می‌شد (لاویان ۶: ۱۷).
معانی خمیرمایه در عهد جدید
خمیرمایه (leaven) در عهد جدید نیز ذکر شده است. در متی ۱۶: ۶-۱۲، عیسی تعالیم نادرست فریسیان، صدوقیان و هیرودیان را با خمیرمایه قیاس نمود. فریسیان نزد عیسی آمده بودند تا او را بیازمایند (آیه ۱)، اما عیسی از قصد واقعی و وضعیت قلبی آنها آگاه بود. او بعداً به شاگردانش هشدار داد که تعالیم آنها (فریسیان) را نپذیرند (آیه ۱۲)، که او آن (تعالیم) را با خمیر مایه تشبیه کرد.
بخش کوچکی از «خمیرمایه» دروغ می‌تواند در قلب و ذهن یک فرد نفوذ کند. در لوقا ۱۲: ۱ عیسی تصریح می‌کند که خمیر مایه فریسیان «ریا» است. پرهیزگاری بدون قداست واقعی مانند خمیرمایه است که به تدریج فزونی می‌یابد و مفاسد را گسترش می‌دهد و انسان را به غرور متمایل می‌کند. دروغ و ریا می‌تواند تمام شخصیت فرد را مسموم گرداند.
پولس به کلیسای قرنتس نسبت به تحمل گناه در میان آنها هشدار داد و از خمیرمایه به‌عنوان استعاره استفاده کرد (اول قرنتیان ۵: ۱-۸). مردی در کلیسا بود که مرتکب فساد جنسی شده بود. پولس به آنها گفت که آن مرد را از معاشرت خود حذف کنند، زیرا مانند خمیرمایه، تأثیر او در کل کلیسا نفوذ می‌کند.
پولس می‌پرسد «آیا نمی‌دانید که اندکی خمیرمایه می‌تواند تمامی خمیر را وَر آورد؟» (آیه ۶). سپس توجه آنها را به عید فصح و عید نان فطیر جلب می‌کند: «پس خود را از خمیرمایۀ کهنه پاک سازید تا خمیر تازه باشید، چنانکه براستی نیز بی‌خمیرمایه‌اید. زیرا مسیح، برۀ پِسَخ ما، قربانی شده است» (آیه ۷).
در یکی از تمثیل‌های عیسی درباره پادشاهی آسمان، او خمیرمایه را به معنای دیگری به کار می‌برد: «پادشاهی آسمان همچون خمیرمایه‌ای است که زنی برگرفت و با سه کیسۀ بزرگ آرد مخلوط کرد تا تمام خمیر وَر‌آمد.» (متی ۱۳: ۳۳)؛ در این مورد از خمیر مایه به‌عنوان نماد شر استفاده نمی شود. بلکه خمیرمایه نماد پادشاهی است که به تدریج و پنهانی در جامعه نفوذ می‌کند. همانطور که یک زن از کوچکترین خمیر مایه در خمیر استفاده می‌کند، انجیل نیز با شروع های کوچک آغاز می‌شود. درست همانطور که خمیر مایه (leaven) بی سر و صدا راه خود را در کل دسته انجام می دهد، انجیل تأثیر عمیقی بر تمام بخش های جامعه خواهد داشت.
- منبع: gotquestions.org
