احترام عمل توجه ویژه به فرد یا چیزی است، به ویژه زمانی که این توجه با احترام بالایی همراه باشد. کتاب مقدس در مورد احترام به والدین مستقیماً به ما دستور نمیدهد. با این حال، ایده احترام در فرمانِ احترام گذاشتن و اطاعت از آنها گنجانده شده است (خروج ۲۰: ۱۲؛ افسسیان ۶: ۱).
احترام تعیین ارزش است. صرف نظر از شخصیت افرادی (والدینی) که ما را به دنیا آوردهاند، آنها پدر و مادر ما هستند و ما باید به آنها احترام بگذاریم. آنها به دلیل نقشی که در خلقت ما دارند ارزشمند هستند. ما حتی اگر همیشه نتوانیم به رفتار آنها احترام بگذاریم، اما میتوانیم به نقش آنها احترام بگذاریم.
هنگامیکه ما ایده شرافت را با احترام همراه میکنیم، فرمولی برای رفتار با والدین خود داریم. به دلیل ارزشی که آنها به عنوان مادر و پدر ما دارند، ما به آنها توجه و احترام ویژهای میگذاریم.
احترام به والدین را برای فرزندان الگوسازی کنید
در کودکی، شرافت و احترام با اطاعت نشان داده میشود. به کودکان دستور داده شده است که از مادر و پدر خود اطاعت کنند (افسسیان ۶: ۱؛ کولسیان ۳: ۲۰). بچهها خواه این آموزش را دوست داشته باشند خواه نه، باید یاد بگیرند که اطاعتشان از والدین با نگاهی محترمانه باشد.
والدینی که رفتار بیاحترامی را در فرزندان خود تحمل میکنند، صرفاً آنها را برای بزرگسالیِ سرشار از عصیان و فقدان شرافت آماده میکنند.
این وظیفه والدین است که فرزندان خود را برای احترام گذاشتن تربیت کنند. والدین میتوانند رفتاری که میخواهند فرزندانشان از آن تقلید کنند را با نشان دادن احترام به والدین و شخصیتهای معتبر و مورد علاقه خود، مدلسازی کنند.
سالهای نوجوانی و جوانی اغلب زمینه را برای روابط آینده با والدین فراهم میکند. علیرغم جنگهای سرد و صحنههای پرآشوب، والدینِ عاقل در نیاز به رفتار محترمانه از سوی افرادِ بالغِ آینده (نوجوانان و جوانان) که غالباً دمدمیمزاج هستند، ثابتقدم میمانند.
هنگامیکه هنوز در خانه زندگی میکنند، باید قوانین خانه را رعایت کنند و به ارزشهای والدین خود احترام بگذارند، حتی اگر با آن قوانین مخالف باشند.
یکی از مهارتهایی که جوانان باید در خود پرورش دهند، گوش دادن به مشاوره است. گوش دادن یکی از راههای نشان دادن احترام است. امثال ۲۳: ۲۲میگوید: «به پدرت که از او جان یافتی گوش فرا ده، و مادر خویش را در روز پیریاش خوار مشمار.» والدین میتوانند با گوش دادن به صحبتهای کودکی که با احترام با آنها صحبت میکند، این مهارت را مدل سازی کنند.
وقتی بچهها بزرگ شدند و خانه را ترک کردند، میتوانند با حفظ ارتباط با والدین خود در صورت امکان، به آنها احترام بگذارند. با افزایش سن والدین، نیازهای آنها افزایش مییابد. فرزندان بالغ باید از این نیازها آگاه باشند و آماده کمک برای رفع آنها باشند.
حتی پدر و مادری که والدین خوبی نبودهاند، به دلیل نقشی که در به دنیا آوردن فرزند داشتهاند، باز هم سزاوار احترام هستند. خداوند از این والدین، عیبها و همه چیز استفاده کرد تا نقشه خوب خود را به انجام رساند.
ما به این موقعیت احترام میگذاریم، زیرا انجام این کار برای ما مفید است. امتناع از نشان دادن احترام باعث تلخی و خشم ما میشود (عبرانیان ۱۲: ۱۵ را ببینید). حتی زمانی که با جسارت صحبت میکنیم و با رفتارهای شرورانه مقابله میکنیم، میتوانیم نگرشی محترمانه داشته باشیم.
انسانهای خداپرست صرف نظر از رفتار و موقعیتی که دارند، به همه افراد دیگر احترام میگذارند. ممکن است لازم باشد از افراد خطرناک فاصله بگیریم، اما میتوانیم این کار را با نگرشی فروتنانه و توأم با مهربانی انجام دهیم، زیرا آنها نیز به صورت خدا آفریده شدهاند (یعقوب ۳: ۹).
والدین، پدربزرگها و مادربزرگها به دلیل نقشی که در برنامه خداوند برای ما داشتند، به طور خاص شایسته این احترام هستند. در حالی که پس از رسیدن به بزرگسالی نیازی به اطاعت از والدین نداریم، اما همچنان باید خواستهها و توصیههای آنها را به عنوان راهی برای احترام به آنها در نظر بگیریم.
نشان دادن احترام به والدین نیز راهی برای الگو کردن نسل بعدی به شیوهای است که ما دوست داریم با ما رفتار کنند.